1997: Ο Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ, πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, ανακοινώνει την ανάληψη της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 από την Αθήνα. Εκατομμύρια Ελληνες ανά τον κόσμο δεν θα ξεχάσουν ποτέ την εικόνα αυτή…
1974: Ο Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ, γόνος πλούσιας οικογένειας της Βαρκελώνης, απεικονίζεται να χαιρετά με φασιστικό τρόπο σε πανηγυρική τελετή για την επέτειο 38 χρόνων από το πραξικόπημα του στρατηγού Φράνκο, που έγινε το 1936 και οδήγησε την Ισπανία στον Εμφύλιο, από τον οποίο, τρία χρόνια αργότερα, αναδείχθηκε νικητής. Εκατομμύρια Ισπανοί (και όχι μόνο) σε όλο τον κόσμο δεν θα ξεχάσουν ποτέ την εικόνα αυτή…
21 Απριλίου 2010: Την ημέρα που, στην Ελλάδα, συμπληρώνονται 43 χρόνια από τη Χούντα των συνταγματαρχών, ο 90χρονος πια Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ «σβήνει» από καρδιοαναπνευστική ανακοπή σε νοσοκομείο της Βαρκελώνης, όπου νοσηλευόταν με οξεία στεφανιαία ανεπάρκεια.
Ο γεννημένος στη Βαρκελώνη το 1920 Σάμαρανκ υπήρξε, μετά τον Πιέρ ντε Κουμπερτέν (1896-1925), ο δεύτερος μακροβιότερος πρόεδρος της ΔΟΕ, στο θώκο της οποίας παρέμεινε από το 1980 έως το 2001, προτού ανακηρυχθεί «ισόβιος» πρόεδρος.
«Αγαπημένο παιδί» του δικτάτορα Φράνκο, δίχασε ουκ ολίγες φορές τους Καταλανούς συμπατριώτες του, που τον αντιμετώπιζαν ως προδότη. Η σύνδεσή του με τις τελευταίες ημέρες του καθεστώτος του Φράνκο στα μέσα της δεκαετίας του ’70 υπήρξε επί μακρόν ένα από τα πιο επίμαχα θέματα στην Ισπανία. Τη δεκαετία του 1960 διετέλεσε επίτροπος στην Ανω Βουλή, η οποία ήταν «μαριονέτα» υπό τον Φράνκο. Το 1967 διορίστηκε γενικός γραμματέας Αθλητισμού από το δικτάτορα και στη συνέχεια έγινε πρόεδρος της Ολυμπιακής Επιτροπής της Ισπανίας, μία θέση που διατήρησε μέχρι τα τελευταία χρόνια του Φράνκο. Μετά το θάνατο του στρατηγού, το 1975, δεν δίστασε να εκφράσει δημόσια το θαυμασμό του για τον άνθρωπο που είχε επιβάλει αδίστακτη καταπίεση στην Ισπανία επί 36 χρόνια. Δήλωνε χαρακτηριστικά: «Επί των ημερών του Φρανσίσκο Φράνκο η Ισπανία έζησε τη μεγαλύτερη περίοδο ευημερίας και ειρήνης για πρώτη φορά έπειτα από πολλούς αιώνες».
Οι σχέσεις του Σάμαρανκ με το φρανκικό καθεστώς επανήλθαν στο προσκήνιο το 2009, μετά τη δημοσίευση της επίμαχης φωτογραφίας του 1974… Η οργάνωση Δημοκρατία και Αξιοπιστία στον Αθλητισμό (DDE) κατηγόρησε τη ΔΟΕ για αναξιοπιστία, υπενθυμίζοντας ότι κατά το παρελθόν αποδοκίμασε τα φασιστικά καθεστώτα του Χίτλερ και του Μουσολίνι, αλλά στην περίπτωση του Φράνκο… ποίησε την νήσσαν, λόγω της παρουσίας του Σάμαρανκ στην προεδρία της. Η απάντηση της ΔΟΕ ήταν: «Ο πρόεδρος Σάμαρανκ αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Ολυμπιακό Κίνημα και στην προώθηση των αξιών του Ολυμπισμού. Του αποδόθηκε αυτή η τιμητική θέση ως αναγνώριση της αφοσίωσής του στις Ολυμπιακές Αξίες». Καμία έκπληξη… Το φασιστικό παρελθόν του Σάμαρανκ, άλλωστε, ήταν ένα από τα θέματα, για τα οποία τα χείλη όλων στη ΔΟΕ έμεναν «σφραγισμένα», ίσως γιατί οι περισσότεροι «αθάνατοι» βρίσκονταν εκεί και απολάμβαναν προνομίων αδιανόητων για τους «κοινούς θνητούς», ελέω Σάμαρανκ. Ο Βρετανός δημοσιογράφος Αντριου Τζένινγκς, που έγραψε ένα βιβλίο και παρουσίασε ένα ντοκιμαντέρ για την στενή σχέση του Σάμαρανκ με το φασισμό και το ναζισμό, αναγκάστηκε να περάσει πέντε ημέρες σε φυλακή της Ελβετίας, λόγω του κυνηγητού, όπως ισχυρίστηκε, του προέδρου της ΔΟΕ…
Θερμός υποστηρικτής της ελληνικής υποψηφιότητας για την ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, ο Σάμαρανκ υπήρξε αμφιλεγόμενος και ως πρόεδρος της ΔΟΕ. Το όνομά του συνδέθηκε με την εμπορευματοποίηση των Αγώνων, ωστόσο οι μόνιμοι χορηγοί που εξασφάλισε, διασφάλισαν τη διαβίωση της διοργάνωσης.
Ο προκάτοχός του, Πιέρ ντε Κουμπερτέν, ήταν αντίθετος με τη συμμετοχή των γυναικών, ωστόσο ο Σάμαρανκ ενθάρρυνε τη συμμετοχή του «ασθενούς φύλου» στους Αγώνες. Σε μια αμφιλεγόμενη κίνηση, τίμησε το 1985 τον επικεφαλής της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, ώστε η κομμουνιστική χώρα να λάβει μέρος στους Αγώνες της Σεούλ το 1988. Ταυτόχρονα, αναβάθμισε τους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες και πρωτοστάτησε στη σύσταση της ομάδας της Κοινοπολιτείας το 1992, ώστε να ταξιδέψουν οι πρώην Σοβιετικοί αθλητές στη Βαρκελώνη. Τέλος, ένωσε ξανά τις δύο Κορέες και το τελευταίο κατόρθωμά του ήταν να δώσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Πεκίνο!
Από την άλλη, άνοιξε την πόρτα της ΔΟΕ σε εύπορους επιχειρηματίες, που δεν είχαν σχέση με τον αθλητισμό. Ορισμένοι εξ αυτών μόνο… καλά παιδιά δεν ήταν και κατέληξαν στη φυλακή. Χρηματισμοί «αθανάτων» στιγμάτισαν τους Αγώνες στο Ναγκάνο και στο Σολτ Λέικ Σίτι. Η ΔΟΕ με τον Σάμαρανκ στο τιμόνι έκανε τα «στραβά μάτια» στο ντόπινγκ. Ο ίδιος ισχυριζόταν ότι δεν είχε ιδέα για το ντόπινγκ στην Ανατολική Γερμανία, αλλά το 1988 στη Σεούλ ντοπέ βρέθηκε μόνο ο Μπεν Τζόνσον…
Η μοίρα του Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ δεν ήταν διαφορετική από αυτή κάθε μεγάλης προσωπικότητας του αθλητισμού. Απέκτησε πολλούς φίλους (ιδιαίτερα στη χώρα μας) και ορκισμένους εχθρούς. Μισήθηκε από τους συμπατριώτες του, αλλά τους υποχρέωσε να πίνουν νερό στ’ όνομά του, όταν, επιθυμώντας να εξιλεωθεί, έδωσε στη γενέτειρα του, τη Βαρκελώνη, τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992. Προσπάθησε μάλιστα να δώσει στη Μαδρίτη τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 ή του 2016, αλλά δεν τα κατάφερε. Στις 18 Απριλίου, παρακολουθώντας τον τελικό του τουρνουά τένις «Masters» στο Μόντε Κάρλο, ένιωσε αδιαθεσία και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, από το οποίο δεν έμελλε να ξαναβγεί ζωντανός…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου